Diz Osteoartriti (Kireçlenmesi) nedir?

Halk arasında kireçlenme olarak bilinen hastalık diz ekleminde oluşan kıkırdak kaybı ve aşınma ile seyreden bir durumdur.

 

       OSTEOARTRİT ( KİREÇLENME)  GELİŞMİŞ DİZ

 

Diz eklemi kıkırdağının aşınması ve kaybı yükün kemik tarafından daha fazla taşınmasına neden olur.Diz osteoartritinde kıkırdak kaybı ile birlikte eklem sıvısı üreten zar (sinovyal doku)da hastalığa katılır. Kıkırdak yüzeyin kayganlaşmasını sağlayan sıvılar daha az üretilmeye başlar.İlerledikçe diz çevresi bağ ve kaslarda değişiklikler başlar,diz ekleminin özellikle kenar bölgelerinde kemik çıkıntıları (osteofitler)oluşur. Tüm bu bozukluklar hastada şikayetlere neden olur. Bu hastalık genellikle ileri yaşlarda ortaya çıkmasına rağmen bazen genç hastalarda da karşılaşılır.Bu durum hastanın dizinde ağrı,hareket kısıtlılığı,bacakta ve dizde şekil bozukluğuna sebep olur.

Diz osteoartritinin sebepleri nelerdir?

Genetik etkenler, eklemi veya çevresini ilgilendiren geçirilmiş kırıklar, romatizmal hastalıklar (romatoid artrit gibi), eklemin aşırı yüklenmesi, aşırı kilo, spor yaralanmaları, bazı mesleki aktiviteler diz osteoartritine doğrudan sebep olabileceği gibi gelişmesini hızlandırarak da etki gösterebilirler.

Diz osteoartritinde ne gibi şikayetler olur?

En önemli bulgu dizde ağrıdır. Diz ağrısıyla birlikte genellikle sertlik, hareket azalması veya hareket sırasında artan ağrı söz konusudur. Hastalık ilerledikçe diz hareketlerinde kayıp belirginleşir, ağrı artar ve eklemde şekil bozukluğu ortaya çıkar. Diz eklemi ve bacak eğilmeye başlar. Hastanın dizine yüklenmesi ve yürümesi zor hale gelir.

Diz osteoartritinden korunmak mümkün müdür?

Osteoartrit gelişimini tam olarak ortadan kaldırmak mümkün değilse de bazı önlemler alınabilir. Düzenli ve kontrollü spor, egzersiz, eklemlerin aşırı yüklenmesinden kaçınmak, kilo almamak veya fazla kiloları vermek alınabilecek önlemlerdendir.

Diz osteoartritinde uygulanabilecek tedaviler nelerdir?

Kilo verilmesi, aşırı yüklenmeyi gerektiren egzersizlerden kaçınılması, aktivite modifikasyonları, yürüme destekleri (baston gibi) uygulanabilir. Yine tedavi amacı ile çeşitli ilaçlar, eklem içi enjeksiyonlar (hyaluronat, PRP gibi) uygulanabilir. Tüm bunlarla yanıt alınamadığı durumlarda ise ameliyatlı tedaviler söz konusudur.

Diz osteoartritinde uygulanabilecek ameliyatlar nelerdir?

Osteoartrite bağlı yakınmalar hastanın günlük yaşam etkinliklerini olumsuz etkilediğinde ve ameliyatsız tedavilerle düzelme olmadığında bazı cerrahi seçenekler söz konusudur. Çok ilerlememiş olan diz osteoartritinde, örneğin diz ekleminde mekanik yakınmalara yol açan sorunlar varsa (menisküs yırtığı, eklem faresi denilen serbest kıkırdak parçaları, eklem zarının büyümesi gibi) artroskopik (kapalı)yöntemle eklem temizliği yapılabilir. Yine çok ilerlememiş osteoartrit varsa ve ekleme binen yük dengesi bozulmuşsa eklemin normal mekaniğini sağlamak amacıyla kemik düzeltme ameliyatları yapılabilir. Böylece ekleme binen yük dağılımı dengelenerek hastalığın ilerlemesi azaltılmış olur.

Eklemin belli bir bölgesinde aşınma varlığında, kısmi (parsiyel) protezler yapılabilir. Kısmi protezin özelliği diz ekleminin tamamını değil, sadece etkilenen bölgeyi kapsamasıdır.. Daha küçük kesi ile yapılan bu protezler uygun hasta seçimiyle oldukça iyi sonuçlara sahiptir. İlerlemiş osteoartrit varlığında ise tam – total diz protezi yapılır. Günümüzde ilerleyen teknoloji ile total diz protezleri sonuçları oldukça iyi düzeydedir.